Ben jij een pleaser? Ontdek wat erachter zit en hoe je dit kunt veranderen

Heb jij moeite met nee zeggen?
Stel je voor: het is vrijdagavond. Na een lange werkweek plof je eindelijk op de bank met een kop thee. Dan belt een collega of klant met een "kleine" vraag: of je nog even iets kunt afmaken voor maandagochtend. Je zegt ja, terwijl alles in je schreeuwt dat je nee wilt zeggen. En daar zit je weer, achter je laptop, terwijl je eigenlijk rust nodig hebt en andere dingen had gepland. Herkenbaar?

Misschien zie je jezelf als een pleaser: iemand die anderen altijd tevreden wil houden, soms zelfs ten koste van jezelf.  In mijn praktijk merk ik dat veel mensen zich herkennen in het patroon van pleasen. Vaak realiseren ze zich niet dat dit gedrag kan voortkomen uit diepgewortelde, onbewuste patronen die soms al in je jeugd zijn ontstaan. Het is geen teken van zwakte, maar zie het als een kans om sterker in je schoenen te staan door je er bewust van te worden en het leren stellen van gezonde grenzen.

Grenzen stellen: een hele uitdaging 

Grenzen stellen lijkt misschien een eenvoudige vaardigheid, maar als je ermee worstelt, ligt daar vaak een achtergrond van oude patronen. Dit kan variëren van trauma, zoals emotionele verwaarlozing of kritiek in je jeugd, tot opvoedingsstijlen waarin jouw mening er niet toe deed. Het hoeft niet altijd een groot trauma te zijn. Soms gaat het om subtiele boodschappen die je hebt meegekregen zoals; Pas je aan, doe niet zo moeilijk, werk nou eens mee, stel je niet zo aan etc. 

Hoe vroegere ervaringen jouw grenzen beïnvloeden

Moeite met grenzen stellen ontstaat niet zomaar. Hier zijn een paar manieren waarop vroegere ervaringen invloed kunnen hebben:

Je hebt als kind moeten pleasen om waardering te krijgen
Als je alleen liefde of erkenning kreeg door aan verwachtingen te voldoen, kun je later blijven geloven dat je alleen goed genoeg bent als je anderen tevreden stelt. Dit leidt tot het wegcijferen van je eigen behoeften. Je maakt anderen. altijd belangrijker dan jezelf. 

Je hebt nooit geleerd dat jouw stem ertoe doet
Als jouw mening of gevoelens als kind werden genegeerd, of als. niemand echt naar je luisterde kun je als volwassene moeite hebben om aan te geven wat je wilt, uit angst dat het toch niet wordt gehoord. 

Je bent opgevoed met het idee dat 'nee' zeggen onbeleefd is
In sommige gezinnen of culturen wordt 'nee' zeggen gezien als respectloos. Hierdoor kun je later worstelen met schuldgevoelens als je voor jezelf kiest. 

Pleasen: wat kost het je als je zo doorgaat?

Als je dit patroon van pleasen blijft herhalen, kan het grote gevolgen hebben, zowel fysiek als mentaal:

• Overbelasting en burn-out: Het constant voldoen aan de verwachtingen van anderen kost energie en kan je uitputten.
• Frustratie en zelftwijfel: Het gevoel dat je nooit genoeg geeft kan leiden tot ontevredenheid en een laag zelfbeeld.
• Verstoorde relaties: Door je eigen behoeften te negeren, ontstaan scheve verhoudingen. Jij voelt je niet gewaardeerd, terwijl anderen eraan wennen dat je altijd beschikbaar bent.

Wat kun je winnen door gezondere grenzen te stellen?

Het leren stellen van grenzen brengt niet alleen rust in je leven, maar ook concrete voordelen:

• Meer rust in je hoofd: Minder gepieker over hoe je iedereen tevreden kunt houden.
• Beter energieniveau: Door nee te zeggen tegen wat niet past, houd je energie over voor wat écht belangrijk is.
• Sterkere relaties: Grenzen zorgen voor duidelijkheid en wederzijds respect, wat de verbinding in je relaties verdiept.
• Groei in je werk: Als je grenzen stelt, kun je je focussen op klanten en projecten die bij je passen, waardoor je bedrijf groeit op een gezonde manier.
• Zelfvertrouwen: Door voor jezelf op te komen, bouw je aan je eigenwaarde en ga je met meer kracht door het leven.

Voor de vrouw met ambities

Als hardwerkende vrouw of ondernemer herken je misschien dit patroon: je zegt ja tegen te veel opdrachten, werkt overuren en probeert iedereen tevreden te houden. Het voelt alsof je aan verwachtingen moet voldoen om succesvol te blijven, maar dit kost je uiteindelijk je energie, drive en misschien zelfs je plezier in je werk.

Door grenzen te leren stellen, krijg je meer controle over je agenda en kun je tijd vrijmaken voor groei in je werk of bedrijf. Dit is essentieel om verder te komen zonder overbelast te raken.

Hoe kun je dit veranderen?

Om te stoppen met pleasen en gezondere grenzen te stellen, is het belangrijk om te begrijpen waar jouw gedrag vandaan komt. Hier zijn drie praktische tips:

Onderzoek jouw oude patronen
Vraag jezelf af: Wat heb ik geleerd over grenzen toen ik jong was? Reflecteer hierop door je verhaal op te schrijven. Dit helpt je te zien hoe oude patronen vandaag de dag doorwerken.

Durf kleine grenzen te stellen
Begin met iets kleins: zeg nee tegen een klein verzoek of gebruik een tussenstap, zoals: "Ik denk er even over na." Dit helpt je te wennen aan voor jezelf opkomen zonder overweldigd te raken.

Vervang pleasen door verbinding
Grenzen stellen gaat niet over afstand creëren, maar juist over duidelijkheid en respect. Als je aangeeft wat je nodig hebt, geef je anderen ook de kans om rekening met je te houden.

Jouw volgende stap

Herken jij jezelf in dit patroon van pleasen? Wil je dit doorbreken? Begin dan met reflecteren op jouw grenzen. Hoe kun je beter voor jezelf opkomen zonder schuldgevoel?

Lees bijvoorbeeld mijn gratis checklist voor gezonde grenzen of neem contact met me op voor een vrijblijvend adviesgesprek. Samen kijken we hoe jij sterker in je schoenen kunt staan. Het is nooit te laat om oude patronen te doorbreken en weer regie over je leven te krijgen.

Photo by Alena Jarrett on Unsplash